Władysław Lenczewski
LENCZEWSKI Władysław Kazimierz (1882 - 24 I 1945 Kraków), aktor, reżyser, dyr. teatru. Był synem Leopolda i Katarzyny L., mężem aktorki Heleny Bożewskiej. Uczył się w Klasie Dramatycznej przy Warsz. Tow. Muz., ale jej nie ukończył. W 1902 był statystą w T. Letnim w Warszawie, w 1903 występował w t. łódz., w sez. 1903/04 w zespole J. Myszkowskiego w Lublinie. 9 XII 1904 debiutował w T. Miejskim we Lwowie w roli Młodego Pana ("Daisy"). W zespole lwow. pozostał do końca sez. 1906/07. W marcu i kwietniu 1907 należał do zespołu Teatru G. Zapolskiej, w lecie tego roku wystąpił kilkakrotnie w T. Letnim oraz w T. Małym w Warszawie, a od 18 X 1907 został zaangażowany do zespołu dramatu WTR. 14 IX 1908 zwolniono go wskutek zajścia z reżyserem K. Kamińskim. W sez. 1908/09 L. występował w warsz. T. Małym, a od kwietnia 1909 ponownie został zaangażowany do zespołu WTR i pozostał tu do końca 1912.
Jesienią 1909 występował w objazdowym zespole z K. Adwentowiczem. Od stycznia 1913 do końca sez. 1914/ 15 należał do zespołu T. Polskiego w Warszawie.
W 1915 został ewakuowany do Rosji i w 1916-17 grał w T. Polskim w Moskwie. Od października 1919 występował w warsz. T. Stołecznym, w kwietniu 1920 w zespole objazdowym m.in. we Włocławku i Płocku, w maju w T. Bagatela, w sez. 1920/21 w T. Reduta, w 1921 w t. Miraż, w 1922 w t. Qui Pro Quo, w t. w Grodnie i dorywczo w T. Rozmaitości w Warszawie. Na sez. 1922/23 został zaangażowany jako aktor i reżyser do T. Miejskiego w Lublinie. Wiosną 1923 kierował zespołem objazdowym dającym przedstawienia m.in. w Radomiu, Kielcach, Sosnowcu, w sez. 1923/24 występował w warsz. T. Polskim, w lecie 1924 był na występach gościnnych w Wilnie, jesienią tego roku kierował Warsz. T. Objazdowym, z którym odwiedził m.in. Kraków. W marcu 1925 występował w t. Szkarłatna Maska w Warszawie. Od lipca 1925 do 1931 należał do zespołu T. Miejskich w Warszawie i występował głównie w T. Letnim, a niekiedy w T. Narodowym i Nowym. W 1932 brał udział w objazdach Reduty. W 1933 występował w T. Narodowym i T. Rozmaitości, a następnie opuścił scenę i przebywał w Schronisku Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie.
Zapowiadał się początkowo na dobrego aktora. Wł. Bogusławski pisał w 1908: "Gra jego tryska i iskrzy się fantazją, kojarzącą młodzieńczą wesołość z dojrzałą prawie ironią, odnowione w modernizmie cygaństwo z pozą wczesnej mądrości życiowej". Później jednak powierzano mu raczej drugorzędne zadania. Ważniejsze role: Zbyszko ("Zbyszko i Danusia"), Zbyszko ("Moralność pani Dulskiej"), Filip ("Nigdy nie można przewidzieć"), Filo ("Panna Maliczewska"), Scypio ("Irydion"), Banasikoński ("Nowe Ateny"), Antyfolus z Syrakuz ("Komedia omyłek"), Olszewski ("Lekkomyślna siostra"), Wicek ("Wicek i Wacek"), Fikalski ("Dom otwarty"). Występował też w filmach, a w 1919-28 także reżyserował filmy, m.in. "Tamten", "Panna po wojnie".
Bibl.: Banaszkiewicz, Witczak; Bogusławski: Siły i środki (aneks); Lorentowicz: T. Polski; Pajączkowski: Teatr lwow.; Scena i Sztuka 1908 nr 38; Afisze i programy, IS PAN; J.Galewski: Wspomnienia, maszynopis, IS PAN. Ikon.: Fot. pryw. i w rolach - IS PAN, MTWarszawa.
Film.: 1932 - Księżna Łowicka; 1934 - Śluby ułańskie; 1938 - Serce matki.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
